Catullus 63 – latine

62
63
English • Latine
64











super alta vectus Attis celeri rate maria
Phrygium ut nemus citato cupide pede tetigit
adiitque opaca, silvis redimita loca deae,
stimuatus ibi furenti rabie, vagus animis,
devolsit ilei acuto sibi pondera silice.                       5
itaque ut relicta sensit sibi membra sine viro,
etiam recente terrae sola sanguine maculans
niveis citata cepit manibus leve tympanum,
tympanum, tuom Cybele, tua, mater, initia,
quatiensque erga taurei teneris cava digitis             10
canere haec suis adorta'st tremebunda comitibus.
"agite ite ad alta, Gallae, Cybeles nemora simul,
simul ite, Dindymenae dominae vaga pecora,
aliena quae petentes velut exules loca
sectam meam executae duce me mihi comites        15
rabidum salum tulistis truculentaque pelage
et corpus evirastis Veneris nimio odio,
hilarate erae citatis erroribus animum.
mora tarda mente cedat: simul ite, sequimini
Phrygiam ad domum Cybeles, Phrygia ad nemora deae, 20
ubi cymbalum sonat vox, ubi tympana reboant,
tibicen ubi canit Phryx curvo grave calamo,
ubi capita Maenades vi iaciunt ederigerae,
ubi sacra sancta acutis ululatibus agitant,
ubi suevit illa divae volitare vaga cohors:                25
quo nos decet citatis celerare tripudiis."
simul haec comitibus Attis ceceinit notha mulier,
Thiasus repente linguis trepidantibus ululat,
leve tympanum remugit, cava cymbala recrepant,
viridem citus adit Idam properante pede chorus.      30
furibunda simul anhelans vaga vadit, animam agens,
comitata tympano Attis per opaca nemora dux,
veluti iuvenca vitans onus indomita iugi:
rapidae ducem sequuntur Gallae properipedem.
itaque ut domum Cybeles tetigere lassulae,              35
nimio e labore somnum capiunt sine Cerere.
piger his labante langore oculos sopor operit:
abit in quiete molli rabidus furor animi.
sed ubi oris aurei Sol radiantibus oculis
lustravit aethera album, sola dura, mare ferum,        40
pepulitque noctis umbras vegetis sonipedibus,
ibi somnus excitam Attin fugiens citus abiit:
trepidante eum recepit dea Pasithea sinu.
ita de quiete molli rapida sine rabie
simul ipsa pectore Attis sua facta recoluit,                45
liquidaque mente vidit sine queis ubique foret,
animo aestuante rusum reditum ad vada tetulit.
ibi maria vasta visens lacrimantibus oculis,
patriam allocuta maesta'st ita voce miseriter.
"patria o mei creatrix, patria o mea genetrix,            50
ego quam miser relinquens, dominos ut erifugae
famuli solent, ad Idae tetuli nemora pedem,
ut aput nivem et ferarum gelida stabula forem
et earum operta adirem furibunda latibula?
ubinam aut quibus locis te positam, patrea, reor?     55
cupit ipsa pupula ad te sibi dirigere aciem,
rabie fera carens dum breve tempus animus est.
egone a mea remota haec ferar in nemora domo?
patria, bonis, amicis, genitoribus abero?
abero foro, palaestra, stadio et guinasiis?                  60
miser a miser, querendum'st etiam atque etiam, anime.
quod enim genus figurae'st, ego non quod habuerim?
ego mulier, ego adolescens, ego ephebus, ego puer,
ego guminasi fui flos, ego eram decus olei:
mihi ianuae frequentes, mihi limina tepida,              65
mihi floridis corollis redimita domus erat,
linquendum ubi esset orto mihi sole cubiculum.
ego nunc deum ministra et Cybeles famula ferar?
ego Maenas, ego mei pars, ego vir sterilis ero?
ego viridis algida Idae nive amicta loca colam?       70
ego vitam agam sub altis Phrygiae columinibus,
ubi cerva silvicultrix, ubi aper nemorivagus?
iam iam dolet quod egi, iam iamque paenitet."
roseis ut huic labellis sonitus celer abiit,
geminas deorum ad aures nova nuntia referens,        75
ibi iuncta iuga resolvens Cybele leonibus
laevumque pecoris hostem stimulans ita loquitur.
"agedum" inquit "age ferox i, fac ut hunc furor agitet,
fac uti furoris ictu reditum in nemora ferat,
mea lebere nimis qui fugere imperia cuipt.               80
age caede terga cauda, tua verbera patere,
fac cuncta mugienti fremitu loca retonent,
rutilam ferox torosa cervice quate iubam."
ait haec minax Cybele religatque iuga manu.
ferus ipse sese adhortans rapidum incitat animo,        85
vadit, fremit, refringit virgulta pede vago.
at ubi umida albicantis loca litoris adiit,
teneramque vidit Attin prope marmora pelagi,
facit impetum: illa demens fugit in nemora fera:
ibi semper omne vitae spatium famula fuit.                 90
dea magna, dea Bybele, Didymei dea domina,
procul a mea tuos sit furor omnis, era, domo:
alios age incitatos, alios age rabidos.


Vocaubula
paranda

Notae
Passim: Cybebe scriptum erat in fonte, Cybele scriptum est hic.
paranda

Contextus
paranda

Quaestiones ad comprehendendum

Alii Fontes
Perseus

No comments:

Post a Comment